Poemas (XVII): Halt!, de Luis Rogelio Nogueras

(Foto de Luis Rogelio Nogueras con Silvio Rodríguez e abaixo imaxe de Auschwitz)
Non coñecía ao poeta cubano Luis Rogelio Nogueras ou, mellor dito, non lera nada seu e tampouco o lembraba pois da súa persoa falaba nun libro que lin o admirado e amado cantautor e poeta Silvio Rodríguez, en concreto na biografía Silvio: que levante la mano la guitarra. Hai uns días o amigo Manel Pardo envioume un impresionante poema de Nogueras sobre o holocausto. Comentoume que o recitara Silvio nun concerto en Pontevedra no 2006 e antes da súa lectura dixera que Nogueras era o mellor poeta cubano da súa xeración.
O holocausto tamén inspirou un poema da miña autoría intitulado “O avance da locomotora” que só está publicado na colectánea 47 poetas de hoxe cantan a Curros Enríquez (Xerais, 2001), nun libro de homenaxe preparado polo profesor Xesús Alonso Montero como contribución ás actividades literarias do I Congreso Internacional Curros Enríquez e o seu tempo. Ese poema foi lido no coruñés Teatro Rosalía de Castro o 16 de setembro dese ano 2001, no mesmo teatro onde o noso gran poeta foi coroado o 21 de outubro de 1904.
Deseguida reproduzo o poema “Halt!” do cubano Luis Rogelio Nogueras e unha breve bibliografía e a continuación o meu soneto tamén inspirado nos campos de exterminio nazis, salientando que aló non morreron só xudeus, senón tamén comunistas, homosexuais ou xitanos.
Halt!
Recorro el camino que recorrieron 4000000
de espectros.
Bajo mis botas, en la mustia, helada tarde de
otoño
cruje dolorosamente la grava.
Es Auschwitz, la fábrica de horror
que la locura humana erigió
a la gloria de la muerte.
Es Auschwitz, estigma en el rostro sufrido de
nuestra época.
Y ante los edificios desiertos,
ante las cercas electrificadas,
ante los galpones que guardan toneladas de
cabellera humana
ante la herrumbrosa puerta del horno donde
fueron incinerados
padres de otros hijos,
amigos de amigos desconocidos,
esposas, hermanos,
niños que, en el último instante,
envejecieron millones de años,
pienso en ustedes, judíos de Jerusalem y Jericó,
pienso en ustedes, hombres de la tierra de Sión,
que estupefactos, desnudos, ateridos
cantaron la hatikvah en las cámaras de gas;
pienso en ustedes y en vuestro largo y doloroso
camino
desde las colinas de Judea
hasta los campos de concentración del III Reich.
Pienso en ustedes
y no acierto a comprender
cómo
olvidaron tan pronto
el vaho del infierno
Auschwitz-Cracovia, 21-10-79
BREVE BIBLIOGRAFÍA
Luis Rogelio Nogueras (1944-1985). Poeta, narrador, asesor literario e cineasta. Coñecido polos alcumes Wichy e El Rojo. Licenciado en Letras pola Universidad de La Habana. Membro fundador da revista El Caimán Barbudo. En 1967 obtivo o premio David, da Unión Nacional de Escritores y Artistas de Cuba (UNEAC) co seu libro Cabeza de Zanahoria. En 1976 a súa novela El cuarto círculo, escrita en colaboración con Guillermo Rodríguez Rivera, obtivo o primeiro premio no Concurso Aniversario do Triunfo da Revolución. En 1977 a súa novela negra Y si muero mañana obtivo o Premio UNEAC Cirilo Villaverde. Alén do seu labor como poeta e narrador Nogueras foi guionista ou coguionista de varias películas, entre elas El Brigadista, Guardafronteras e Leyenda.
O AVANCE DA LOCOMOTORA
Tras dela non veñen
abades nin cregos;
mais vén a fartura
¡i a luz i o progreso!
Curros Enríquez
Máquinas rotativas ben impreso
deixaron o balor dun tempo mouco,
que faría inaudible, xordo e rouco
un estertor de bágoas, lume aceso.
E a máquina da luz e do progreso
en mans do ser humano, pouco a pouco,
converteuse en bourante motor louco
que nos cubriu dun fume negro espeso.
Tras as locomotoras a Trebinkla,
Auschwitz-Birkenau, Chlemno, Sobibor,
Belzec ou outros nomes do terror,
ninguén sorrí, ningún dos nenos brinca
e ollos de comunistas, de xitanos,
de xudeus, xa non poden mollar panos.