(Fotografía de Luís Lamela, por Víctor Lamela)
O meu caro amigo Luís Lamela publica na edición comarcal de Carballo de La Voz de Galicia un artigo (que se pode ler en papel ou tamén nesta ligazón) que relaciona o poeta muxián Gonzalo López Abente e o meu labor como divulgador da súa obra poética.
Agradezo inmenso esta anotación e lembranza que fai Luís Lamela García de quen coñecín primeiro as súas imprescindibles investigacións, pois é sen dúbida o mellor coñecedor da represión franquista na comarca da Costa da Morte e non só, porque o ámbito dos seus estudos abrangue outras zonas e a outros persoeiros.
Non o lembro con exactitude, mais debeu ser na presentación do seu libro Pepe Miñones, un crimen en la leyenda (1900-1936) (Edicións do Castro, 1991), cando principiamos unha amizade e tamén unha admiración e respecto mutuo. Moito aprendín nas súas páxinas, das que agora saliento de maneira especial outros volumes de estudo e ensaio: Inmolados Gallegos. Alexandro Bóveda, Víctor Casas, Telmo Bernárdez, Adrio Barreiro… (1993); Crónica de una represión en la Costa da Morte: Cee, Vimianzo, Ponte do Porto, Corcubión, Fisterra, Zas… (1995); Estampas de injusticia. La guerra civil del 36 en A Coruña y los documentos originados en la represión (1998) ou 1936, la ‘Cruzada’ en Compostela. La guerra civil y la represión franquista en los documentos policiales y militares (2005), todos eles na colección “Documentos para a Historia Contemporánea de Galiza” da desaparecida Edicións do Castro do chorado e lembrado Isaac Díaz Pardo.
E moito foi tamén o gozo lector coa súa primeira novela Escapado, sobre os fuxidos d’O Pindo, que coñecín desde as súas primeiras versións mecanoscritas e que, tras a súa publicación, tiven o pracer de presentar nunhas xornadas celebradas n’O Pindo (Carnota).
Desta volta deitou a súa ollada sobre o meu labor no artigo «Miro Villar y López Abente», publicado na súa sección «Galicia oscura, Finisterre vivo». Velaquí:
Miro Villar y López Abente
Escrito por:
Luis Lamela
11 de xaneiro de 2013
Tengo en la memoria una idea muy vaga del poeta muxián Gonzalo López Abente. No sé si fue en 1962 cuando lo conocí personalmente en las oficinas del Registro de la Propiedad de Corcubión en donde yo trabajaba. Era ya un hombre anciano, poco tiempo antes de su fallecimiento. Y, aunque vagamente, recuerdo su porte, su apariencia y sus maneras. Un caballero, sin duda alguna, de los de antes.
Estos recuerdos le ponen imagen física al poeta, autor, académico y abogado, identificándole perfectamente con las fotografías que posteriormente aparecieron en diversas publicaciones, interesándome más tarde por sus poemas en la vieja y artesana revista Nemancos del respetado y admirado cronista oficial de Cee, Baldomero Cores Trasmonte. Y, después, al recuperar la historia de nuestra tierra como una forma de hacer justicia con los que sufrieron las iras de la represión franquista, durante las investigaciones para mi libro sobre Pepe Miñones, volvió aparecer Gonzalo, tanto con sus poemas en la revista Nerio y en otras más fundadas por el ilustre corcubionés, como en los documentos originados por los militares sublevados para represaliar a los republicanos de la zona, entre ellos al poeta y empleado bancario muxián, depurado e imputado también por responsabilidades políticas.
Humillado por las circunstancias, López Abente conoció personalmente la tristeza, viviendo una angustia solitaria después de que varios de sus amigos y compañeros fuesen fusilados o encarcelados, perdiéndolos, al tiempo de perder también sus sueños. El muxián fue castigado a causa de su militancia republicana por los que se habían levantado en armas contra la legalidad política, llevándole a vivir una verdadera amargura que le acompañó hasta el final de sus días, impotente y mudo.
Este mes de enero del 2013 se cumplen 18 años de la publicación de la Antoloxía Poética de Gonzalo López Abente, o poeta do mar, una exploración profunda que recoge los poemas del reconocido autor, reflejando todo su universo vital. Un excelente trabajo de recopilación de Miro Villar que contó con el patrocinio especial del Concello de Muxía y que fue la definitiva recuperación de un literato importante para la Costa da Morte, provocando que años más tarde, en el 2011, naciese la Fundación Gonzalo López Abente.
Hoy, qué paradójico, el poeta muxián es considerado en su tierra y por todos los que nos dedicamos al arte de crear o comunicar por medio de la poesía, el ensayo, la narrativa o el teatro, de todos los que trabajamos para que los lectores se hagan preguntas y reflexiones y conozcan algo de sí mismos y de la historia de sus antepasados. Qué acierto tuvo Miro Villar, otro poeta de la Costa da Morte que está haciendo historia para la posterioridad, en recuperar hace 18 años al «poeta del viento» hilando todos los fragmentos de su extensa obra.
crebas twitter
-
Artigos recentes
- «Os artigos literarios de Baldomero Cores Trasmonte no diario vespertino La Noche», en Grial 243
- Lectura no Pico Sacro do poema “Apuntamentos para unha «Alba de Groria»” no Roteiro polos espazos vitais e literarios de Castelao na Estrada
- Entender para vivir, un libro e un recital para lembrar a escritora coruñesa Luísa Villalta
- «Viaxe ao Norte de Alemaña e cidades da Hansa». As crónicas do xornalista e viaxeiro Xosé Ameixeiras
- «Reivindicación dun legado poético da Costa da Morte», artigo en Grial 242
Categorías
- Antoloxías
- Arte
- Autografías
- Banda deseñada
- Biografía
- Cinema
- Congresos
- Contos
- Documental
- Efemérides
- Encontros
- Ensaio
- Entrevistas
- Epistolarios
- Estudos literarios
- Exposicións
- Fotografía
- Gravacións
- Historia
- Humor
- Infantil
- Lendas e mitos
- Lingua
- Literatura medieval
- Manifestos
- Manuscritos
- Memoria Literaria
- Música
- Narrativa
- Obituarios
- Poesía
- Política
- Premios
- Presentacións
- Radio
- Recensións
- Roteiros
- Sen categorizar
- Teatro
- Televisión
- Tradicións
- Versións ou traducións
- Xornadas
- Xornalismo
Comentarios recentes
- Moita saúde, moita poesía e moita felicidade no 2024 | crebas.gal en Que a Terra che sexa leve, Pólvera
- “De rosa antiga” | Tirar do fío en Recensión a De rosa antiga. 50 anos de Poesía (1972–2022), de Helena Villar Janeiro, en Grial 237
- Recensión da antoloxía Ara do mar. Poesía a Fisterra, compilada por Alexandre Nerium, en Grial 232 | crebas.gal en Artigo en QPC (XCIII): A potencia simbólica do topónimo Fisterra
- Florencio Delgado en 12 ligazóns e 2 vídeos | A profa en Unha lectura de Galicia infinda, de Florencio Delgado Gurriarán
- «A Pontragha», un poema para o libro Chegadas, Saídas. O antigo camiño de ferro Santiago de Compostela – A Coruña, de Manuel Pazos Gómez | crebas.gal en «A Pontragha», un poema inédito na GaZeta (Revista de Agrupacións Poéticas de Base)
Histórico
- Novembro 2024 (1)
- Outubro 2024 (1)
- Setembro 2024 (1)
- Agosto 2024 (1)
- Xullo 2024 (3)
- Xuño 2024 (1)
- Maio 2024 (3)
- Marzo 2024 (1)
- Febreiro 2024 (1)
- Xaneiro 2024 (1)
- Decembro 2023 (2)
- Novembro 2023 (1)
- Outubro 2023 (3)
- Setembro 2023 (1)
- Agosto 2023 (3)
- Xullo 2023 (3)
- Xuño 2023 (1)
- Maio 2023 (1)
- Abril 2023 (1)
- Marzo 2023 (3)
- Xaneiro 2023 (2)
- Decembro 2022 (2)
- Novembro 2022 (1)
- Outubro 2022 (3)
- Setembro 2022 (2)
- Agosto 2022 (1)
- Xullo 2022 (4)
- Xuño 2022 (2)
- Maio 2022 (10)
- Abril 2022 (2)
- Marzo 2022 (1)
- Febreiro 2022 (4)
- Xaneiro 2022 (6)
- Decembro 2021 (2)
- Outubro 2021 (1)
- Setembro 2021 (3)
- Agosto 2021 (1)
- Xullo 2021 (4)
- Maio 2021 (2)
- Abril 2021 (1)
- Marzo 2021 (1)
- Febreiro 2021 (3)
- Xaneiro 2021 (6)
- Decembro 2020 (9)
- Novembro 2020 (8)
- Outubro 2020 (2)
- Setembro 2020 (3)
- Agosto 2020 (2)
- Xullo 2020 (3)
- Xuño 2020 (1)
- Maio 2020 (6)
- Abril 2020 (6)
- Marzo 2020 (5)
- Febreiro 2020 (1)
- Xaneiro 2020 (5)
- Decembro 2019 (3)
- Novembro 2019 (2)
- Outubro 2019 (6)
- Setembro 2019 (5)
- Agosto 2019 (3)
- Xullo 2019 (4)
- Xuño 2019 (2)
- Maio 2019 (6)
- Abril 2019 (5)
- Marzo 2019 (4)
- Febreiro 2019 (2)
- Xaneiro 2019 (6)
- Decembro 2018 (3)
- Novembro 2018 (3)
- Outubro 2018 (6)
- Setembro 2018 (6)
- Agosto 2018 (6)
- Xullo 2018 (8)
- Xuño 2018 (10)
- Maio 2018 (9)
- Abril 2018 (2)
- Marzo 2018 (11)
- Febreiro 2018 (5)
- Xaneiro 2018 (8)
- Decembro 2017 (4)
- Novembro 2017 (2)
- Outubro 2017 (7)
- Setembro 2017 (7)
- Agosto 2017 (13)
- Xullo 2017 (7)
- Xuño 2017 (6)
- Maio 2017 (6)
- Abril 2017 (6)
- Marzo 2017 (8)
- Febreiro 2017 (11)
- Xaneiro 2017 (5)
- Decembro 2016 (8)
- Novembro 2016 (7)
- Outubro 2016 (10)
- Setembro 2016 (12)
- Agosto 2016 (13)
- Xullo 2016 (7)
- Xuño 2016 (12)
- Maio 2016 (18)
- Abril 2016 (18)
- Marzo 2016 (9)
- Febreiro 2016 (15)
- Xaneiro 2016 (16)
- Decembro 2015 (11)
- Novembro 2015 (21)
- Outubro 2015 (7)
- Setembro 2015 (7)
- Agosto 2015 (2)
- Xullo 2015 (13)
- Xuño 2015 (5)
- Maio 2015 (13)
- Abril 2015 (17)
- Marzo 2015 (17)
- Febreiro 2015 (17)
- Xaneiro 2015 (8)
- Decembro 2014 (16)
- Novembro 2014 (4)
- Agosto 2014 (4)
- Xullo 2014 (3)
- Xuño 2014 (2)
- Maio 2014 (4)
- Abril 2014 (8)
- Marzo 2014 (8)
- Febreiro 2014 (20)
- Xaneiro 2014 (9)
- Decembro 2013 (18)
- Novembro 2013 (7)
- Outubro 2013 (15)
- Setembro 2013 (29)
- Agosto 2013 (13)
- Xullo 2013 (20)
- Xuño 2013 (9)
- Maio 2013 (19)
- Abril 2013 (25)
- Marzo 2013 (20)
- Febreiro 2013 (23)
- Xaneiro 2013 (22)
- Decembro 2012 (20)
- Novembro 2012 (12)
- Outubro 2012 (12)
- Setembro 2012 (16)
- Agosto 2012 (25)
- Xullo 2012 (26)
- Xuño 2012 (19)
- Maio 2012 (41)
- Abril 2012 (35)
- Marzo 2012 (38)
- Febreiro 2012 (34)
- Xaneiro 2012 (40)
- Decembro 2011 (39)
- Novembro 2011 (47)
- Outubro 2011 (43)
- Setembro 2011 (43)
- Agosto 2011 (34)
- Xullo 2011 (31)
- Xuño 2011 (3)
Meta