Memoria Literaria (X): Acordanzas ao fío dun artigo de Xosé Luna Sanmartín

O artigo semanal do amigo escritor estradense Xosé Luna Sanmartín, publicado na súa sección «Da lectura e outras Cousiñas» no xornal dixital Noticieiro Galego, desta volta co título «Cigalas e bicos», teima en relacionar gastronomía e literatura. Na súa argumentación principia por rememorar nos seus primeiros parágrafos a miña participación (xa un chisco perdida nas néboas da memoria) nas «I Xornadas Poéticas» celebradas no CEIP do Foxo (A Estrada) o 10 de maio de 2006. De feito, as cativas imaxes que acompañan esta anotación están tiradas da prensa do día seguinte, así a edición do Deza-Tabeirós de Faro de Vigo titulou a nova co seguinte epígrafe: «Los poemas se cuecen a fuego lento».
Velaquí o artigo completo do amigo Xosé Luna Sanmartín:
Cigalas e bicos
Nunha ocasión, hai xa anos, o poeta Miro Villar deu no Salón de Actos, “Varela Buxán” do meu cole do Foxo, unha desas charlas que procura que nos mergullemos no apaixonante mundo da lectura.
Chegou cargado cunha pota grande e fixo unha marabillosa comparación entre a elaboración literaria e a elaboración gastronómica. E é que tanto os poemas, contos, relatos, novelas, como as patacas, ovos, peixes, carnes e mariscos, precisan do traballo, da minuciosidade, da paciencia, da creatividade (léase, autenticidade) do agarimo da escrita e da cociña.
Unha sinxela suxestión. Ben sabido é que en Galicia temos un infindo catálogo de festas gastronómicas nas que papar de todo o que nos imaxinemos. Por que non xuntar, xa que logo, os versos do poeta da Costa da Morte cos percebes do Roncudo. Ou por que non aderezar as patacas e os ovos da Festa da tortilla de Laro cunha lectura do mago Cunqueiro.
Literatura e gastronomía. Sabores e palabras. Velaí a verdadeira fórmula para acadar a tan desexada animación á lectura. Somos o que lemos, o que soñamos, pero tamén somos o que comemos. Os mellores títulos do uni(verso) literario adobiados coas mellores viandas do planet papatorio.
Que…? Vas á Festa do Salmón da Estrada? Pois si que este ano fan unha empanada de salmón riquísima, seica vai acicalada con sabedeiras palabras do dicionario de Marcial Valladares.
E así ao longo e ancho de toda a nosa xeografía. A Festa do Polbo á Feira e Rosalía de Castro. A Festa do Cocido de Lalín e Xosé Vázquez Pintor. Sobre a Vellez de Cicerón (que non pode estar presente por motivos de contexto histórico) e a Festa dos Maiores. Andar ás apóutegas de Rafa Lobelle e a Festa dos Cogumelos de Salceda de Caselas. A Festa dos Pereiriños da parroquia estradense de Curantes e os feitizos da Coitada Lúa ou das Estrelas de Azucre da “Princesa do Ar”, Rosalía Morlán.
Xa estou vendo os titulares dos xornais, “Éxito da Festa do Marisco do Grove, degustáronse na xornada do domingo 30.000 racións de Os Santos nunca dormen aviadas pola cociñeira grovense, Teresa González Costa.
Ou, Vila de Cruces (corresponsal). “Cheo total na Festa do Galo de curral. 24.385 comensais deron cumprida conta dos sabedeiros pratos De Sol a Sol preparado polo recoñecido chef internacional, don Xosé Neira Vilas.
E mesmo poderiamos exportar a fórmula literaria – gastronómica aos nosos veciños europeos. Nunha man Sir William Shakespeare e na outra unha de Fish and cheeps recen feitos nunha Bookshop – Restaurant de Norbury. O bacalhau à minhota e A caverna de Saramago. James Joyce e o asado de cordeiro nun recuncho do Temple Bar de Dublín. Unha copa de Moët Chandon enfeitizado cuns finos versos de Baudelaire, Rimbaud, Verlaine ou Bretón. Un bo asado (recoméndase xantar na taberna A illa do tesouro) e calquera das historias dese Tusitala (contador de contos) chamado Robert Louis Stevenson (Dr. Jekill e Mr. Hyde, por exemplo).
Desculpade un momento. Teño que atender ao móbil. Si. Si. Si. Por suposto. Faltaría máis. Alí estarei. Non hai fallo. Enchanté. Grazas a vós.
Perdoade. Eran da comisión da Festa da Cigala. Están empeñados en que cociñe O libro dos bicos en Marín. E díxenlle que si, naturalmente.
Encántanme as cigalas e louqueo cos bicos. Ou é ao contrario. Ben, en todo caso, estades todos invitados.