Bretemada, de Gonzalo López Abente. Primeiras crónicas da presentación


(Nos momentos previos da presentación, Méndez Ferrín dialoga con Rivadulla Corcón, de costas, e escoitamos Henrique Alvarellos, Félix Porto, eu propio e Olivia Rodríguez. A fotografía é de Manuel Vilar. Premer na imaxe para agrandar o tamaño)
Este pasado sábado no salón de actos do Voluntariado de Muxía presentamos o poemario Bretemada (1917-1922), unha obra inédita de Gonzalo Francisco López Abente (1878-1963). Abríu a quenda de intervencións Félix Porto Serantes, alcalde de Muxía e presidente da Fundación Gonzalo López Abente, quen presentou aos participantes e realizou un avance das propostas aprobadas unhas horas antes na asemblea xeral da Fundación. Deseguida tomou a palabra o editor Henrique Alvarellos quen manifestou a súa satisfacción por acoller na colección Rescate o libro inédito de López Abente. A directora da colección, a profesora da Universidade da Coruña, Olivia Rodríguez, subliñou a importancia da obra e explicou algúns dos seus contidos, salientando que se trata dun poema épico sobre Galicia e os seus acontecementos históricos. De por parte, na miña breve intervención agradecín á RAG, nas persoas do seu presidente Xosé Luís Méndez Ferrín e do seu secretario Xosé Luís Axeitos, as facilidades outorgadas para a edición, xa que o libro pertence ao legado do poeta na Academia. Tamén fixen lembranza de como chegou ás miñas mans a nova do mecanoscrito, por boca do investigador Ernesto Vázquez Souza e como o profesor Alonso Montero me fixo chegar a copia documental, sendo aínda presidente da RAG Xosé Ramón Barreiro. Tamén lle agradecín aos meus compañeiros na Fundación que estimasen oportuna a proposta de edición que lles presentei e á editorial Alvarellos a fermosa edición do libro. Alén diso fixen un breve resumo da Introdución e dos criterios de edición, sinalando que Bretemada é unha metonimia de Galicia, por se tratar dun texto de profundo alento patriótico, propio da época das Irmandades da Fala. Lembrei que a biografía está aínda por facer e que estando o libro no prelo coñecín novos datos sobre a recepción do libro Alento da Raza en Justícia Social. Setmanari socialista de Catalunya no ano 1921, así como a incógnita das razóns que levaron a que Bretemada estivese inédito até hoxe. E fixen fincapé no feito de que malia estas cen composicións se presentaren como autónomas, Bretemada poderíase considerar coma un poema único perfectamente estruturado.
Pechou o acto o presidente da Real Academia Galega, Xosé Luís Méndez Ferrín, que considerou a recuperación de Bretemada como un «acontecemento literario de altísima importancia», relacionou o seu contido coa literatura clásica europea e co tempo das Irmandades, alén de lembrar a pertenza de Abente á Academia e de significar o seu compromiso republicano e a súa depuración polas autoridades franquistas. Ferrín cualificou o poemario de «magnífico» e «profundamente nacionalista», o que explica «que non se publicase ata o de agora». Por último, engadiu que os «críticos literarios non preguiceiros» teñen un gran labor por diante con esta obra despois desta «decrúa feita por Miro Villar».
Ao acto asitiron preto de setenta persoas e adquiríronse sobre vinte libros. Unha resposta importante mais que está por debaixo das expectativas que eu manexaba para un acto desta trascendencia. Porén, o libro xa está recuperado e agora calquera lectora ou lector ten a oportunidade de se achegar aos versos de Gonzalo López Abente.
Velaquí algunhas ligazóns sobre o desenvolvemento desta histórica xornada:
La Voz de Galicia, sábado.
La Voz de Galicia, domingo.
Dixital quepasanacosta.
E sobre a asemblea xeral da Fundación Gonzalo López Abente.
La Voz de Galicia, hoxe luns.

Esta entrada foi publicada en Estudos literarios, Historia, Poesía, Presentacións. Garda a ligazón permanente.