Veño de publicar unha nova colaboración en QuepasanaCosta. Diario dixital da Costa da Morte, que dirixe Ubaldo Cerqueiro, desta volta un artigo para lembrar os dereitos civís neste remate dun ano especialmente grave na involución e no retroceso de moitos avances sociais conquistados. Velaquí este texto que tamén se pode ler nesta ligazón.
Unha obra teatral contra a lesbofobia no distrito de Corcubión en 1901
A historia rescatouna o catedrático de Teoría e Historia da Educación Narciso de Gabriel Fernández, quen tamén é o autor do artigo «Marcela e Elisa» no Álbum das Mulleres do Consello da Cultura Galega, onde narra a fermosa e dura relación de amor perseguido entre María Elisa Carmen Sánchez Loriga (8/9/1862, A Coruña – ?) e Marcela Gracia Ibeas (27/6/1867, Burgos – ?) e a súa andaina como mestras en diversas parroquias dos concellos de Coristanco, Vimianzo e Dumbría. Denunciadas polo crego desta última parroquia, sofren denuncias e vexacións que as levan a fuxir a Porto, mais na cidade portuguesa son detidas e xulgadas e, malia seren absoltas, a solicitude de extradición por parte das autoridades españolas fará que fuxan de novo, desta volta a Bos Aires, onde tampouco lles foi doado manter o seu amor.
Unha das primeiras homenaxes públicas a estas dúas afoutas mulleres veu da man dos xornalistas Antón Lopo e Montse Dopico, quen coordinaron un número extra da Revista das Letras (Núm 757. 19 de febreiro de 2009) que editaba semanalmente o xornal Galicia Hoxe e que se pode descargar de balde aquí.
Hai algúns outros artigos e traballos de interese sobre a súa historia, mais hai unhas semanas tivemos ocasión de presenciar a excelente representación do espectáculo teatral que artellou a compañía A Panadaría, co patrocinio do Centro Dramático Galego e os concellos d’A Coruña, de Rianxo e de Vimianzo. A obra, adozada como comedia musical mais así a todo ben reivindicativa, debería ser de obrigada asistencia como vacina para as persoas intolerantes, unha actitude que non mudou moito a pesar de ter transcorrido máis dun século da historia real de Marcela e Elisa.
Para lembrar a lesbofobia que as perseguiu velaquí o artigo, sen asinar, porque até niso hai covardía, que publicou o xornal coruñés El Noroeste e do que ofrezo a reprodución que do mesmo facía o xornal El Diario de Pontevedra. Periódico liberal (AnoXVIII. Num. 5125. 21-junio-1901), que viña a contradicir a cerna da palabra “liberal” da súa propia cabeceira.
Velaquí esta mostra de xornalismo lixo:
DE LA CORUÑA
NOTAS PARA UNA NOVELA DE PAUL DE KOCK
Leemos en El Noroeste:
«Lugar del suceso, una parroquia del distrito de Corcubión.
Personajes: la maestra de la escuela y una prima suya. (Aldeanas y aldeanos, señoras, señoritas y señores de aldea. Coro general)
La maestra, joven y bien parecida, vive en la mejor armonía con la primitiva, y ambas se profesan al parecer, un gran cariño.
Muchas veces va la primita á diferentes parroquias de los alrededores, y pernocta en las casas de familias amigas, todo lo cual, hasta ahora, no tiene nada de particular.
Pero un dia la maestra empieza á sentirse mal, y todos los síntomas de su enfermedad parecen ser, á juicio de un tal Mantiñobre y Repolleira, sabio observador de la localidad, reveladoras de una dolencia que tiene su plazo fijo de curación.
La prima, sin duda para no ver desgracias, determinó partir para las Américas, y al efecto arregló la documentación necesaria, y se vino á la Coruña, donde, según dijo, pensaba embarcar el dia 20 del mes pasado.
A los pocos dias anunció la maestra un viaje, también á la Coruña, invocando el plauxible pretexto de que iba á contraer matrimonio, cosa que á nadie extrañó, y mucho menos á Repolleira, que es un lince atroz…
Ello es que la maestra se casó en la Coruña el 8 del corriente, según consta.
A los pocos dias regresó á su casa en compañía de su esposo.
Este era y es un jovencito barbilampiño, bastante bonito —no encontramos otro adjetivo— simpático, etc., etc.
Lo único que extrañó á mucha gente es que el co maestro, llamémosle así, se parecía extraordinariamente á la primita que se había ido á la Coruña para embarcar con rumbo á América.
Desde este momento Repolleira comenzó á suponer…
—
Y con motivo de las suposiciones de nuestro observador, se armó un guirigay de mil demonios.
La gente comenzó á decir que hubo una transformación milagrosa, ó sea que la prima de la maestra no era prima, ni tampoco primo, sino que se convirtió de buenas á primeras en varón y luego en marido de la encargada de ilustrar á la infancia de la parroquia.
Las familias en cuyas casas había pernoctado en diferentes ocasiones la prima, antes de la maravillosa metamórfosis, se escamaron hasta el último extremo, y hubo padre que exclamó como los personajes de aquellas comedias que hacían furor por los años de cincuenta y tantos:
—¡Ahora me lo explico todo!
El caso es que el marido de la maestra tuvo que salir del lugar á uña de caballo, y venir á la Coruña, donde se encuentra «á disposición de las empresas».
Es aquí lo malo del caso que por consecuencia de las pernoctaciones, muchas familias piensan procesar al gentil mancebo por usurpación de estado civil… y por otras usurpaciones que no son del caso.
Y es lo que dice Repolleira, escandalizado:
—¿Será cierto lo del espiritismo y la transmigración?… ¿Se habrá metido el espíritu de Boccacio en el marido de la maestra?…
crebas twitter
-
Artigos recentes
- Entender para vivir, un libro e un recital para lembrar a escritora coruñesa Luísa Villalta
- «Viaxe ao Norte de Alemaña e cidades da Hansa». As crónicas do xornalista e viaxeiro Xosé Ameixeiras
- «Reivindicación dun legado poético da Costa da Morte», artigo en Grial 242
- Lanzamento da edición facsimilar de Estebo, de Xosé Lesta Meis, co estudo introdutorio “Unha voz crítica da emigración galega a Cuba” da miña autoría (Obra de libre descarga)
- «Gaza on fire / Xenocidio televisado», poema na antoloxía de solidariedade Cantos de dor e liberdade
Categorías
- Antoloxías
- Arte
- Autografías
- Banda deseñada
- Biografía
- Cinema
- Congresos
- Contos
- Documental
- Efemérides
- Encontros
- Ensaio
- Entrevistas
- Epistolarios
- Estudos literarios
- Exposicións
- Fotografía
- Gravacións
- Historia
- Humor
- Infantil
- Lendas e mitos
- Lingua
- Literatura medieval
- Manifestos
- Manuscritos
- Memoria Literaria
- Música
- Narrativa
- Obituarios
- Poesía
- Política
- Premios
- Presentacións
- Radio
- Recensións
- Roteiros
- Sen categorizar
- Teatro
- Televisión
- Tradicións
- Versións ou traducións
- Xornadas
- Xornalismo
Comentarios recentes
- Moita saúde, moita poesía e moita felicidade no 2024 | crebas.gal en Que a Terra che sexa leve, Pólvera
- “De rosa antiga” | Tirar do fío en Recensión a De rosa antiga. 50 anos de Poesía (1972–2022), de Helena Villar Janeiro, en Grial 237
- Recensión da antoloxía Ara do mar. Poesía a Fisterra, compilada por Alexandre Nerium, en Grial 232 | crebas.gal en Artigo en QPC (XCIII): A potencia simbólica do topónimo Fisterra
- Florencio Delgado en 12 ligazóns e 2 vídeos | A profa en Unha lectura de Galicia infinda, de Florencio Delgado Gurriarán
- «A Pontragha», un poema para o libro Chegadas, Saídas. O antigo camiño de ferro Santiago de Compostela – A Coruña, de Manuel Pazos Gómez | crebas.gal en «A Pontragha», un poema inédito na GaZeta (Revista de Agrupacións Poéticas de Base)
Histórico
- Setembro 2024 (1)
- Agosto 2024 (1)
- Xullo 2024 (3)
- Xuño 2024 (1)
- Maio 2024 (3)
- Marzo 2024 (1)
- Febreiro 2024 (1)
- Xaneiro 2024 (1)
- Decembro 2023 (2)
- Novembro 2023 (1)
- Outubro 2023 (3)
- Setembro 2023 (1)
- Agosto 2023 (3)
- Xullo 2023 (3)
- Xuño 2023 (1)
- Maio 2023 (1)
- Abril 2023 (1)
- Marzo 2023 (3)
- Xaneiro 2023 (2)
- Decembro 2022 (2)
- Novembro 2022 (1)
- Outubro 2022 (3)
- Setembro 2022 (2)
- Agosto 2022 (1)
- Xullo 2022 (4)
- Xuño 2022 (2)
- Maio 2022 (10)
- Abril 2022 (2)
- Marzo 2022 (1)
- Febreiro 2022 (4)
- Xaneiro 2022 (6)
- Decembro 2021 (2)
- Outubro 2021 (1)
- Setembro 2021 (3)
- Agosto 2021 (1)
- Xullo 2021 (4)
- Maio 2021 (2)
- Abril 2021 (1)
- Marzo 2021 (1)
- Febreiro 2021 (3)
- Xaneiro 2021 (6)
- Decembro 2020 (9)
- Novembro 2020 (8)
- Outubro 2020 (2)
- Setembro 2020 (3)
- Agosto 2020 (2)
- Xullo 2020 (3)
- Xuño 2020 (1)
- Maio 2020 (6)
- Abril 2020 (6)
- Marzo 2020 (5)
- Febreiro 2020 (1)
- Xaneiro 2020 (5)
- Decembro 2019 (3)
- Novembro 2019 (2)
- Outubro 2019 (6)
- Setembro 2019 (5)
- Agosto 2019 (3)
- Xullo 2019 (4)
- Xuño 2019 (2)
- Maio 2019 (6)
- Abril 2019 (5)
- Marzo 2019 (4)
- Febreiro 2019 (2)
- Xaneiro 2019 (6)
- Decembro 2018 (3)
- Novembro 2018 (3)
- Outubro 2018 (6)
- Setembro 2018 (6)
- Agosto 2018 (6)
- Xullo 2018 (8)
- Xuño 2018 (10)
- Maio 2018 (9)
- Abril 2018 (2)
- Marzo 2018 (11)
- Febreiro 2018 (5)
- Xaneiro 2018 (8)
- Decembro 2017 (4)
- Novembro 2017 (2)
- Outubro 2017 (7)
- Setembro 2017 (7)
- Agosto 2017 (13)
- Xullo 2017 (7)
- Xuño 2017 (6)
- Maio 2017 (6)
- Abril 2017 (6)
- Marzo 2017 (8)
- Febreiro 2017 (11)
- Xaneiro 2017 (5)
- Decembro 2016 (8)
- Novembro 2016 (7)
- Outubro 2016 (10)
- Setembro 2016 (12)
- Agosto 2016 (13)
- Xullo 2016 (7)
- Xuño 2016 (12)
- Maio 2016 (18)
- Abril 2016 (18)
- Marzo 2016 (9)
- Febreiro 2016 (15)
- Xaneiro 2016 (16)
- Decembro 2015 (11)
- Novembro 2015 (21)
- Outubro 2015 (7)
- Setembro 2015 (7)
- Agosto 2015 (2)
- Xullo 2015 (13)
- Xuño 2015 (5)
- Maio 2015 (13)
- Abril 2015 (17)
- Marzo 2015 (17)
- Febreiro 2015 (17)
- Xaneiro 2015 (8)
- Decembro 2014 (16)
- Novembro 2014 (4)
- Agosto 2014 (4)
- Xullo 2014 (3)
- Xuño 2014 (2)
- Maio 2014 (4)
- Abril 2014 (8)
- Marzo 2014 (8)
- Febreiro 2014 (20)
- Xaneiro 2014 (9)
- Decembro 2013 (18)
- Novembro 2013 (7)
- Outubro 2013 (15)
- Setembro 2013 (29)
- Agosto 2013 (13)
- Xullo 2013 (20)
- Xuño 2013 (9)
- Maio 2013 (19)
- Abril 2013 (25)
- Marzo 2013 (20)
- Febreiro 2013 (23)
- Xaneiro 2013 (22)
- Decembro 2012 (20)
- Novembro 2012 (12)
- Outubro 2012 (12)
- Setembro 2012 (16)
- Agosto 2012 (25)
- Xullo 2012 (26)
- Xuño 2012 (19)
- Maio 2012 (41)
- Abril 2012 (35)
- Marzo 2012 (38)
- Febreiro 2012 (34)
- Xaneiro 2012 (40)
- Decembro 2011 (39)
- Novembro 2011 (47)
- Outubro 2011 (43)
- Setembro 2011 (43)
- Agosto 2011 (34)
- Xullo 2011 (31)
- Xuño 2011 (3)
Meta