Apagouse onte a voz de Bernardino Graña, un dos nosos mellores poetas do mar e do amor, un mestre e un amigo inesquecible. Autor dunha decena de libros de poemas, mais tamén dunha considerable obra narrativa e dunha morea de títulos de literatura infanto-xuvenil.
Na súa memoria recupero uns fragmentos de dúas das anotacións destas crebas nas que lembrei a súa obra. Que a Terra (ou o Mar) che sexa leva, caro amigo Bernardino.
*
Son lector devoto da poesía de Bernardino Graña, cuxo segundo apelido é Villar, coma min, malia non termos ningún parentesco. De feito, o seu compañeiro de xeración Manuel María sempre chamaba Villar ao Bernardino, nunca facía uso do seu nome nin do seu primeiro apelido. Ese pracer lector levoume a propoñerlle ao PEN Clube de Galicia a publicación dunha antoloxía, pois Bernardino xa publicara tres libros desde Ardentía. Obra poética completa (Espiral Maior, 1995) compilada para a homenaxe que lle tributou a Asociación Cultural Monte Branco de O Couto (Ponteceso). A proposta foi aceptada e preparei unha antoloxía, que parafraseando un verso seu intitulei Ser auga, darse en auga. Medio século: 1958-2008 e que conta cun estudo introdutorio de 60 páxinas.
*
Apráceme reproducir a letra dun dos poemas inesquecibles de Bernardino Graña que, por suposto, incluín na antoloxía que preparei para o PEN Clube de Galicia e que parafraseando un verso seu intitulei Ser auga, darse en auga. Medio século: 1958-2008. O poema foi interpretado polo grupo A Quenlla e coreado por case a totalidade das persoas asistentes a esta xornada. Pódese escoitar na bitácora Sondepoetas.
¿Cómo hei vivir mañá sen a luz túa?
Case morto vivín sen coñecerte
aló na chaira seca por absurdas rúas
onde ninguén me soubo dar mornura.
Foi soedade desconforme adentro
e a semente a caír en terra dura.
¿Cómo hei vivir mañá sen a luz túa?
Erguinme e vinte ao regresar á terra
como se fora todo aquelo un soño
pesado e ti xa foras sempre miña.
Foi outra vez materno en aloumiño
o bico teu na lingua.
E foi de novo corazón adentro
comprender a existencia e a dozura.
¿Cómo hei vivir mañá sen a luz túa?
Pero hoxe mesmo o día abriu en medo
entrou na fiestra un sol estraño inmenso
e deixáchesme o leito en mantas frías.
Está a volver agora corazón adentro
a soedade o podre a agonía
a me pinchar as cousas en millóns de pugas
cada minuto en séculos de agullas.
¿Cómo hei vivir mañá sen a luz túa?
(De esquerda a dereita, Pablo Mato, Alfredo Ferreiro, Bernardino Graña, Alexandre Ripoll, Alexandre Nerium e eu propio no barco. No fondo á dereita pódese ollar a Xosé Mª Álvarez Cáccamo. Fotografía realizada polo pintor Nolo Suárez con móbil.
