A experiencia do Batallón Literario da Costa da Morte na voz do poeta Modesto Fraga

(Cartaz do I Encontro de Escritores/as da Costa da Morte «Reescrevendo a Costa da Morte», que se celebrou en Cee o 29 de xuño de 1996 e onde agromou o Batallón Literario da Costa da Morte. Premer na imaxe para agrandar o seu tamaño)
É ben digna de loanza a sección «Encontros coa cultura» que se publica no xornal dixital noticieirogalego, pois no que atinxe á literatura xa leva máis de medio cento de interesantes e longas entrevistas a autoras e autores de noso. En xuño de 2014, como xa se contou aquí, publicouse a que me realizou a xornalista Úrsula Lorenzo Ruibal, que tamén se pode ler nesta ligazón.
Desde hai tempo é o escritor e profesor estradense Carlos Loureiro quen adoita realizar as entrevistas e a última polo de agora ten como protagonista ao noso amigo o poeta e libreiro fisterrán Modesto Fraga. Nestoutra ligazón pódese ler ao completo, porén recupero deseguida os fragmentos da mesma nos que fai memoria do Batallón Literario da Costa da Morte (cuxo Manifesto é da autoría de meu irmán Rafa Vilar), unha experiencia que partillamos entre os anos 1996 e 1998, do seu voceiro, a folla voandeira Feros corvos e doutras publicacións do extinto colectivo literario.
Velaquí as respostas de Modesto Fraga:
(…)
E neste espazo vai nacer un grupo literario que adoita aparecer en letras maiúsculas na nosa literatura contemporánea: o “Batallón Literario da Costa da Morte” conformado por xoves plumas nadas nos anos sesenta e setenta -se exceptuamos á mestra Marilar, claro-… Que supuxo para ti este novo faro desta costa, neste caso un faro literario?
A aparición do BLCM a comezos da década dos 90 supuxo unha boa oportunidade de dar a coñecer as nosas inquedanzas, pero non só desde o punto de vista literario –que tamén- senón como acción directa impulsada por un movemento cultural cívico comprometido coa sociedade na que nos tocou vivir (reivindicación da nosa lingua, restauración e dignificación da Memoria Histórica, promoción e difusión das novas voces da literatura galega, etc).
Que lembras daquel digamos bautismo poético chamado De mar e vento (1997)?
Teño un magnífico recordo daquel bautismo poético, coma ben dis. Ten en conta que nese poemario, editado por Espiral Maior en colaboración co concello de Fisterra, participamos por primeira vez cinco poetas da localidade: Alexandre Nerium, Mónica Góñez, Xoán Alberte Moure, Roberto Traba Velay e un servidor, prologados por un amigo, un irmán, como é Rafa Villar. Polo tanto, hai un antes e un despois da publicación de De mar e vento. Cinco poetas de Fisterra.
E estas plumas seguiron despois alumando a nosa poesía… Que supuxo a desaparición dese nó que vos unía ou é que ese espírito vos seguiu a marcar?
A desaparición do Batallón Literario da Costa da Morte coma colectivo organizado non supuxo ningún problema para que algúns de nós continuásemos compartindo singradura poética, amais dunha estreita amizade persoal nalgúns casos inquebrantable. Afortunadamente, a vida vainos brindando novas oportunidades e, nese senso, cada quen escolle o seu camiño da maneira que mellor estima oportuno.
Posibelmente tamén fose daquela cando os recitais poéticos cobraron un máis que forte pulo… foron estes recitais aquel impulso que necesitaba a nosa poética para o seu espallamento?
Sen dúbida, un dos grandes logros que se lle poden atribuír ao Batallón Literario –e a moitas outras persoas e colectivos que colaboraron connosco neses anos- é o impulso que se lle deu a todo o relacionado coa creación literaria: os recitais de poesía abandonaron as cómodas butacas dos salóns de actos e empezaron a deixarse sentir nos bares, nos pubs ou nos palcos das festas; o discurso poético aparcou de lado o seu “eu” para espallar un “nós” colectivo moito máis comprometido social e culturalmente. A poesía, en definitiva, optou por abandonar momentaneamente o reino das musas na procura dun reto moito maior: a calor humana.
No último cuarto de século pasado foron abondas as revistas poéticas que viron a luz (Dorna, a vosa Feros corvos…) Non se botan algo de menos hoxe esas iniciativas poéticas e moitas e moitos poetas dependen as máis das veces de premios…?
As follas voandeiras cumpriron, abofé, un importantísimo labor de difusión da creación literaria. A modo orientativo direiche que o noso boletín Feros corvos, órgano oficial do BLCM, que enviabamos de balde a todas as persoas interesadas, axiña se converteu nunha lectura obrigada para centos de persoas amantes da literatura. En canto anunciabamos a saída dun novo número era tal a demanda que en apenas tres días esgotabamos a edición. Aqueles “Feros corvos” do Xallas voaron a lugares tan diversos e distantes da nosa xeografía coma Catalunya, Euskadi, Canarias, Arxentina ou Cuba.
(…)
Entrevista completa nesta ligazón.