6 poemas 6, unha homenaxe colectiva á memoria de Federico García Lorca e de Ánxel Casal

(Premer na imaxe para agrandar o tamaño)
Certo desleixo editorial coas autoras e os autores que non puidemos estar nas presentacións até agora realizadas fai que aínda hoxe teña nas mans por vez primeira o volume colectivo 6 poemas 6, unha homenaxe á memoria de Federico García Lorca e de Ánxel Casal (Biblos, 2015), moito despois incluso da súa distribución nas librarías.
6 poemas 6. Homenaxe a García Lorca (Centenario da viaxe a Galicia 1916-2016) descríbese así na lapela: «Esta obra está concibida para conmemorar o centenario da primeira viaxe de Federico García Lorca ao noso país e as felices consecuencias para o seu achegamento á nosa cultura. Tales feitos coinciden co 80 aniversario do seu vil asasinato. (…) Pero este libro é igualmente unha homenaxe ao gran editor galego Ánxel Casal (A Coruña, 17 de decembro de 1895 – Teo, agosto do 36), unido a Lorca non só pola amizade e a edición en Nós de Seis poemas galegos, senón tamén na traxedia do seu vil asasinato».
A xénese da idea e a súa coordinación correspondeu aos poetas Suso Díaz e Helena Villar Janeiro, quen nos propuxeron a unha serie de poetas glosar os Seis poemas galegos de Federico García Lorca. Participamos un total de 36 poetas, divididos en seis grupos de seis poetas, de xeito que cada un dos grupos tiña que escribir un poema conxunto (a seis mans ou voces) que estivese inspirado nun dos Seis poemas galegos lorquianos. Alén diso, como contribución persoal, cada poeta tivo que elaborar tamén un poema propio baseado nunha das composicións lorquianas. E finalmente entre os 36 poetas tivemos que elaborar un acróstico para Ánxel Casal.
Daquela, neste volume colectivo reprodúcense os Seis poemas galegos e aparecen 43 poemas novos (36 poemas individuais, 6 colectivos creados en grupos de seis poetas e un acróstico no que participamos todas e todos). A maiores interviron tamén 7 ilustradoras e ilustradores, escollidos por cada un dos seis grupos e a portada da autoría de Xosé Vizoso.
POETAS E ILUSTRADORES/AS:
Madrigal â cibdá de Santiago
1. Helena Villar Janeiro (coordinadora)
2. Marica Campo
3. Francisco X. Fernández Naval
4. F. R. Lavandeira
5. Xesús Rábade Paredes
6. Miro Villar
Nolo Suárez (Ilustración)
Romaxe de nosa Señora da Barca
1. Modesto Fraga Moure (coordinador)
2. Rocío Blanco Formoso
3. Alfredo Ferreiro
4. Alexandre Nerium
5. Emma Pedreira
6. X. H. Rivadulla Corcón
Viki Rivadulla (Ilustración)
Cántiga do neno da tenda
1. Marta Dacosta Alonso (coordinadora)
2. Xosé María Álvarez Cáccamo
3. Ledicia Costas
4. Paco Souto
5. Eva Veiga
6. Rafa Vilar
Alfonso Costa (Ilustración)
Noiturnio do adoescente morto
1. Yolanda Castaño (coordinadora)
2. Lucía Aldao
3. Xiana Arias Rego
4. Olalla Cociña
5. Gonzalo Hermo
6. María Lado
Marita Martín Carmona (Ilustración)
Canzón de cuna pra Rosalía Castro, morta
1. Suso Díaz (coordinador)
2. Miguel Ángel Alonso Diz
3. Xoán Carlos Domínguez Alberte
4. Baldo Ramos
5. Lorena Rei
6. Noelia Rodríguez
Irene Silva Xiráldez (Ilustración)
Danza da lúa en Santiago
1. Lucía Novas (coordinadora)
2. Alba Cid
3. Xosé Daniel Costas Currás
4. Rosa Enríquez
5. Míriam Ferradáns
6. Ismael Ramos
Antón Sobral (Ilustración)
Deseguida reproduzo os textos nos que participei, agás o longo acróstico. O noso grupo tiña que procurar inspiración no «Madrigal â cibdá de Santiago», ilustrado polo pintor Nolo Suárez, e coa coordinación de Helena Villar Janeiro compuxemos este «Madrigal de memoria», a razón de dúas estrofas por poeta.
Madrigal de memoria
Verte a cidade
labios no vento,
óllase nas torres, pousa
voces nos altos espellos.
Son badaladas,
luz de metal
ou faros en mar de pedra,
son de son tinguindo o ar.
Reloxo en soidade,
pedra húmida nas laxas,
sono que trae a lúa,
brétema acampanada.
Unha chuvia de palabras,
flores a precipitar,
tenue voz de clavicordio
na conversa musical.
Hoxe chove en Compostela,
na Quintana o corazón
espreme a doce memoria
que fai revivir o amor.
Paixón e beizo de orballo
boca de granada escura
pingas de seme e saraiba
no branco leito da lúa.
Soma trémulo de amor
cálido berce dun laio
ronsel no ventre da chuvia
saudade do teu engado.
Agóchase o silencio
mentres escoan as primeiras voces.
A cidade non dorme os días santos,
esqueceu os desexos.
Nas lousas permanecen os acrónimos
-un rastro inoportuno-
e de nós nada queda
agás as sombras e os debidos versos.
Dentro da túa pedra hai tanta música
que es un himno e un salmo,
Santiago sombra e cinsa,
laios, rezos, campás, silencios, pasos.
Santiago irá contigo onde ti vaias,
amor, que amor perdura
en seo amante, devoción de náufragos
devecidos de erótica tenrura.
Santiago irá contigo: un serán morno
cando a policromía dos ouros no granito
esvara en prata vella polo corpo das torres
alimentando soños.
E o meu poema individual, tamén inspirado na mesma composición lorquiana, quedou desta maneira:
Chove en Compostela
(Variación lorquiana)
Silencio cenobítico na cela,
que nos fala da vida máis arcana
e do amor como crenza sobrehumana.
Entregamos os corpos con cautela.
A noite escura. Chove en Compostela,
no corazón, na pedra da Quintana.
Conmove a bocanoite lorquiana
a revivir o amor, que se revela
bolinando nun mar que rememora
que tal día coma hoxe fun exordio
e ti proposición como arestora
a se precipitar na tarde adversa
coa túa tenue voz de clavicordio,
en chuvia de palabras, en conversa.
Miro Villar
(Ilustración de Nolo Suárez. Premer na imaxe para agrandar o tamaño)