«No centenario de Pondal», un poema de Gonzalo López Abente datado o 8 de febreiro de 1935


Tres anos despois do pasamento de Gonzalo López Abente (Muxía 1878 – 1963) publícase na emigración bonaerense o volume Decrúa. Poemas con colofón no 11 de xullo do 1966, na Imprenta López e dentro das efémeras Edicións Muxía (1966), que dirixían o sobranceiro galeguista Arturo Cuadrado e o curmán do poeta muxián Horacio Bermúdez Abente, este último escribe un pequeno prólogo que chama «Noticia» para xustificar a publicación das «cuartillas» orixinais que viñeran a parar ás súas mans.
Os editores ordenan os textos en catro partes: «Decrúa», «Cantigas», «Desacocho» e «Recobrados». A datación dos mesmos vai desde 1899, o primeiro poema de López Abente «Un velorio nunha aldea», ata dous poemas que escribiu no ano 1957.
Pois ben, a terceira parte intitulada «Desacocho» aparece o poema «No centenario de Pondal», datado polo propio Gonzalo López Abente o 8 de febreiro de 1935, no que homenaxea ao seu parente. Velaquí
NO CENTENARIO DE PONDAL
O vello e nobre Bardo
da terra de Breogán,
envolveito nas brétemas,
vistïdo de luar,
co-a iarpa sonorosa
pendurada na man,
da inspiración as azas despregadas
vive cantando no nativo chan.
Ulo a leda lembranza
do amor compostelán
que se ergue magoada
na gándara longal?
Ide â terra de Xallas
que o ten visto pasar
de estudante a cabalo
cara o paterno lar;
e as uces montesías
e as xestas vos dirán:
—Rebrilaba o sol na frente
do fillo de Breogán.
Ainda a fada Rouriz
canta nos vellos Casás
de Nemiña, pieitando
seus cabelos cara o mar,
e siguen os negros corvos,
no seu constante voar,
indo do monte da Croa
ao facho de Touriñán.
E a divina Morpeguite,
doce e lánguida, na paz
acougada, tempra a iarpa
do Bardo bergantiñán.
Desde o alto de Bértoa
o esprito inmortal
abesulla os misterios
do verdecente val.
Os outivos piñeiros
en formación marcial
ao vento dan rumores
de bélico metal.
Recubertas de ferro
inda se ven pasar
as lexións ben tecidas
da nosa antiguedad;
e nas furnas escuras
as escumas do mar
tecen brancas estrofas
para un himno trunfal.
¡Bergantiños, Bergantiños,
de terra roxa ao arar;
sangue e cerne do poeta,
ben te podes alaudar!
O río Anllóns cantareiro
indo polo seu vieiro
cara o mar da costa brava,
de cote na Ponteceso
un anaco descansaba
adeprendendo un cantar.
E por eso
leva no peito gardada
a lembranza venerada
do poeta secular.
A branca lúa crecente,
aterecida de frío,
metíase na corrente
líquida e mansa do río
para poder escoitar
mellor o novo cantar;
e a campana doente
do lugar bergantiñán
choraba constantemente
por aquel preso de Orán.
Río, brétemas, campanas,
piñeiros, craro luar
que levades nas entranas
a vos do vello Gundar;
por estas terras amigas
espallade sen cesar
as aceiradas cantigas
do fillo de Breogán.
8 de febreiro de 1935.

Esta entrada foi publicada en Poesía. Garda a ligazón permanente.