«A subversión do feminino», artigo da poeta Marta Dacosta no dixital Terra e Tempo


A poeta Marta Dacosta, que tamén posúe unha interesante bitácora de seu nomeada Acuática, vén de publicar no dixital Terra e Tempo un artigo intitulado «A subversión do feminino» no que exemplifica con versos do meu poemario As crebas o diálogo das voces masculinas coa devandita subversión. O artigo completo pódese ler nesta ligazón, mais velaquí os primeiros parágrafos:
«A subversión do feminino»
Hai tempo xa escribín un artigo titulado “Literatura sen xénero”. Nel comezaba recollendo unha idea de Luísa Villalta que sostiña que unha das evidencias da homologación definitiva de escritores e escritoras sería a da irrelevancia do sexo do autor/autora á hora de abordar a súa obra, escribir sobre un determinado tema, tratalo dun determinado xeito … Naquel artigo no que tamén sinalaba que unha das características atribuídas á denominada Promoción dos 90 foi a importancia dun número crecente de escritoras, pretendía poñer os focos sobre o feito de que a incorporación de novos temas e novos tratamentos por parte das escritoras influíran na obra dos nosos coetáneos, como cando Rafa Villar dixera que se identificaba plenamente coas voces femininas do seu tempo.
Volvo ao artigo de entón, con motivo da lectura de As crebas, de Miro Villar, un fermoso libro sobre a incomunicación e a dor que o desamor nos deixa.
Neste poemario, Miro Villar utiliza con habelencia os recursos que as poetas trouxeron á poesía, imaxes e palabras que proceden dun ámbito marcadamente feminino, como é o doméstico, convertido agora en ferramenta para a construción de imaxes. Foi o que María Reimóndez chamou os materiais indignos, como o corpo feminino ou o fogar, e que ten un claro exemplo no poema “As sabas ao clareo”: “Recordar sempre doe, porque aínda que laves con lexivia as sabas nunca branquea a dor que impregna cada engurra do algodón dos abrazos…”.
Villar recolle no seu libro a subversión do feminino. En “Novelas de aventuras” fala das mulleres que len, das nenas que se entregaron ás novelas de aventuras e, malia non ser mulleres as súas protagonistas, imaxináronse sendo as heroínas das historias e na súa imaxinación levedou o desexo de afirmarse: “as mulleres que len foron sempre un perigo porque a necesidade de dar outra visión rebordou nos tinteiros e o téxtil fixo o texto e da manufactura naceron manuscritos.”
As crebas son os restos que deixou o amor ao rematar, anacos de madeira ou redes, plásticos descoloridos e inútiles, contaminantes, corpos esbrancuxados e fráxiles de equinodermos, cunchas gastadas pola erosión dos golpes que xa non servirán de acubillo e no medio dese caos sempre hai un obxecto que chama a nosa atención, ese que gardamos e que levamos canda nós.
Lin As crebas como unha longa elexía ao amor esquecido, un diálogo cun suxeito feminino ao redor do cal se constrúen os poemas. Un suxeito feminino que é unha muller perdida, illada, “A resposta está na illa do insomnio que te acosa até deixarte seca, tal outono sen chuvia”, á que a voz poética convida á rebelión: “Ergue indomable, libre, contra a farsa dos hábitos, o consuetudinario costume da obediencia.”, e á que lle reclama “non te chames Penélope”, “non agardes o barco que leva nas adegas outra inmobilidade.”
É un paso adiante na dirección correcta podermos falar hoxe de que as achegas das escritoras perténcenlle á literatura e son ferramenta que tamén os autores empregan na construción do texto literario, que xa non son exemplos illados e singulares os de autores que puxeron no centro do texto literario a realidade con nome de muller. (…)

Esta entrada foi publicada en Estudos literarios, Lingua, Poesía, Recensións. Garda a ligazón permanente.